Trong bối cảnh chất lượng không khí tại Thủ đô Hà Nội liên tục được cảnh báo ở mức đáng lo ngại, Cục Viễn thám quốc gia đang khẩn trương triển khai nhiệm vụ ứng dụng công nghệ hiện đại nhằm giám sát, phát hiện sớm và cảnh báo kịp thời các nguồn gây ô nhiễm, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và xây dựng một đô thị xanh, bền vững.Hiện tượng đốt rơm khu vực ngoại thành Hà Nội sau mùa gặt khá phổ biếnThực trạng ô nhiễm không khí và yêu cầu cấp báchNhững năm gần đây, Hà Nội thường xuyên nằm trong nhóm các đô thị có chỉ số AQI vượt ngưỡng an toàn, đặc biệt vào mùa thu hoạch lúa và giai đoạn cao điểm xây dựng. Các hoạt động đốt rơm rạ, phế phụ phẩm nông nghiệp sau thu hoạch và bụi phát tán từ công trường, bãi tập kết vật liệu đã tạo ra lượng khói bụi lớn, gây cản trở tầm nhìn, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân.Trước tình hình cấp bách đó, nhằm kiểm soát và giảm thiểu vấn đề ô nhiễm nêu trên, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chỉ đạo và phân công các đơn vị trực thuộc triển khai một số nhiệm vụ cấp bách giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí tại TP Hà Nội và cần thiết phải triển khai ngay trong 6 tháng cuối năm một số nội dung công việc trọng tâm, trong đó áp dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến để đáp ứng thời gian và hiệu quả của công tác này. Đây được coi là bước đi đột phá trong việc kết hợp công nghệ cao vào công tác quản lý môi trường đô thị. Ứng dụng công nghệ hiện đại: Drone kết hợp viễn thámĐiểm nổi bật của nhiệm vụ lần này là việc sử dụng đồng bộ thiết bị bay không người lái (drone/UAV) gắn camera quang học và hồng ngoại với ảnh viễn thám độ phân giải cao và siêu cao. Công nghệ này cho phép giám sát trực tiếp các khu vực ngoại thành, nơi thường xuyên xảy ra đốt rơm rạ; phát hiện biến động tại các công trường xây dựng lớn, làng nghề có hoạt động đốt; định vị chính xác các nguồn phát thải, hỗ trợ cơ quan chức năng xử lý kịp thời; cảnh báo sớm và chia sẻ dữ liệu qua hệ thống GIS, truyền tải thông tin đến chính quyền địa phương, đồng thời công bố công khai trên cổng thông tin và phương tiện truyền thông.Đây là mô hình quản lý môi trường hiện đại, thay thế phương thức kiểm tra thủ công vốn tốn nhiều nhân lực, chi phí và thời gian.Lợi ích đa chiều: Kinh tế – xã hội – môi trườngViệc triển khai hệ thống giám sát bằng drone và viễn thám mang lại nhiều lợi ích thiết thực:- Kinh tế: Giảm chi phí xử lý ô nhiễm do bụi mịn, tiết kiệm ngân sách thành phố; tối ưu hóa nguồn lực nhờ công nghệ hiện đại.- Xã hội: Góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt nhóm dễ bị ảnh hưởng như người già, trẻ nhỏ; nâng cao ý thức của người dân, doanh nghiệp.- Môi trường: Cảnh báo sớm các điểm nóng ô nhiễm bụi PM2.5, hạn chế phát thải khí nhà kính từ đốt rơm rạ, góp phần thực hiện cam kết giảm phát thải quốc gia.Không chỉ giải quyết tình trạng ô nhiễm trước mắt, nhiệm vụ này còn góp phần xây dựng mô hình quản lý môi trường đô thị hiện đại, dựa trên công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI), có khả năng mở rộng và nhân rộng cho nhiều địa phương khác.Sự phối hợp đồng bộ để Hà Nội xanh – sạch – bền vững Theo kế hoạch, nhiệm vụ được triển khai từ tháng 9 đến tháng 10/2025, Cục Viễn thám quốc gia là cơ quan quản lý, Trung tâm Giám sát nông nghiệp, tài nguyên và môi trường cùng Đài Viễn thám quốc gia là đơn vị trực tiếp thực hiện. Nhiệm vụ còn có sự phối hợp của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, UBND thành phố Hà Nội và Cục Môi trường. Sự tham gia đồng bộ của các cơ quan trung ương, chính quyền địa phương, cùng với sự giám sát xã hội và ý thức của cộng đồng, sẽ là yếu tố quyết định để Hà Nội từng bước kiểm soát được tình trạng ô nhiễm không khí.Cam kết của Cục Viễn thám quốc giaVới việc tiên phong ứng dụng công nghệ drone và viễn thám trong giám sát môi trường, Cục Viễn thám quốc gia khẳng định quyết tâm đổi mới phương thức quản lý, nâng cao năng lực cảnh báo, đồng hành cùng chính quyền và người dân trong việc bảo vệ bầu không khí trong lành cho Thủ đô.Đây là hành động thiết thực nhằm góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững, hướng tới một Hà Nội xanh, sạch và đáng sống.Văn phòng Cục Viễn thám quốc gia